Το παιδί ενεργός ή παθητικός θεατής;

      Όταν ένα παιδί κάθεται απέναντι από την σκηνή του κουκλοθεάτρου για να παρακολουθήσει την παράσταση παθητικά , χωρίς το ίδιο να συμμετέχει να δρα, τότε χάνετε όλο το όφελος από αυτή. Το παιδί θέλει  από την φύση του να εξερευνήσει τα πάντα, με αυτόν τον τρόπο να γνωρίσει τον κόσμο.  Ο κόσμος του κουκλοθεάτρου που είναι υπερβατικός : πραγματικότητα και παραμύθι μαζί, του κινεί το ενδιαφέρον.

Έτσι είναι διαφορετική η παιδαγωγική σημασία να δίνουμε στα παιδιά την ευκαιρία να δραστηριοποιούνται κατά την διάρκεια της παράστασης.

Πως ένα παιδί γίνεται μέρος της παράστασης;

Ο κουκλοπαίχτης εμψυχωτής εδώ παίζει τον καθοριστικό ρόλο. Φροντίζοντας να υπάρχουν ευκαιρίες για συμμετοχή των παιδιών στην δράση.

Αυτή η συμμετοχή γίνεται με δύο τρόπους:

Α) Με τις ερωταποκρίσεις. Αποφεύγουμε βέβαια την στείρα επανάληψη του τύπου:

- Θέλετε να παίξουμε;

-Ναι!

-Θέλετε  να δούμε τις κούκλες;

-Ναι!

Αλλά ωθούμε τα παιδιά με ερωτήσεις του ήρωα να αποφασίσουν τα ίδια για την εξέλιξη της ιστορίας.

Θα αναφέρουμε εδώ δύο παραδείγματα:

Στο έργο «ο Ηρακλής» τα παιδιά ζυγιάζουν τα καλά και τα άσχημα της Αρετής και της Κακίας και αποφασίζουν εκείνα για ποιόν δρόμο θα ακολουθήσει ο Ηρακλής. Σε καμιά παράσταση δεν μας έχει συμβεί να ακολουθήσουμε τον δρόμο της Κακίας.

Όμως σε μια παράσταση με τον μύθο της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την ονοματοδοσία της Αθήνας τα παιδιά στην ψηφοφορία που έγινε κατά την διάρκεια του έργου ψήφισαν τον Ποσειδώνα σαν επικρατέστερο Θεό.

Εδώ φαίνεται και η ετοιμότητα του εμψυχωτή, ώστε να φέρει την ιστορία στα πλαίσια που γνωρίζουμε. Έτσι ο Ποσειδώνας απάντησε:

-          Σας ευχαριστώ  πολίτες τούτης της νέας πόλης που επιλέξατε εμένα σαν προστάτη σας, Όμως κατοικία  μου είναι η θάλασσα γι αυτό αφήνω την θέση μου στην θεά Αθηνά. Θα πάω εκεί στο ακρωτήρι το Σούνιο και θα σας βοηθώ στα ταξίδια σας.

-          Σας χαρίζω κι άλλο ένα δώρο. Τούτο το πηγάδι. Όταν ακούτε μέσα απ αυτό να βγαίνει βουή μην ταξιδεύετε. Όταν ακούτε απαλό παφλασμό κυμάτων τότε να ξανοίγεστε στο πέλαγος.

Το τρίτο παράδειγμα είναι από ένα έργο μας για την διαπολιτισμική αγωγή και την φιλία μεταξύ των ανθρώπων. Ο τίτλος του «Απίθανο ταξίδι».

Τρία παιδιά από την γη βρίσκονται μαγικά στον άγνωστο πλανήτη «Ζ» εκεί θα πρέπει να ενώσουν τις δυνάμεις τους ώστε να καταφέρουν να περάσουν τις δυσκολίες Στο τέλος ανακαλύπτουν ένα χειριστήριο το οποίο με τον κατάλληλο τρόπο θα τους οδηγήσει στην γη. Τα παιδιά θεατές καλούνται να δώσουν αυτά την λύση ώστε τα παιδιά κούκλες να ξαναγυρίσουν στη γη Με αυτόν τον τρόπο κάθε παράσταση είναι μοναδική σύμφωνα με την λύση που δίνουν οι θεατές.

Με την έντονη δράση λοιπόν της κούκλας τις εναλλαγές και τα αλλεπάλληλα συναισθήματα το ενδιαφέρον των παιδιών κρατιέται αμείωτο και η φαντασία τους καλπάζει.

Β) Με την ενεργή συμμετοχή των θεατών στην δράση. Τα παιδιά γίνονται μέρος της παράστασης και παίρνουν ρόλους. Εδώ βέβαια έχουμε συνδυαστικό θέατρο όπου το θεατρικό παιχνίδι με την κούκλα μπλέκονται αρμονικά και προσφέρουν ένα ενδιαφέρον θέαμα για τα παιδιά που δεν τα καθηλώνει και τα κρατά σε εγρήγορση. Ο χορός ή μουσική και το τραγούδι είναι αναπόσπαστα μέρη αυτής της παράστασης έτσι αποδεικνύεται πως το Κουκλοθέατρο τελικά είναι μια πολυτέχνη.